Papenhulst 26 : Ziekenhuis Johannes de Deo

achitect: Ir. Jules Dony

Ziekenhuis St. Joan de Deo is gesticht door de Broeders van Barmhartigheid van Montabaur (opgericht door Peter Lötschert in 1856 onder de zinspreuk "Caritas Christi Urget Nos" (de Liefde van Christus spoort ons aan)
Van 1905 tot 1955 was de Bossche nederzetting tevens het noviciaat der congregatie en vonden jonge kloosterlingen er hun verpleegopleiding. Pas in 1914 werd het ziekenhuis aan de Papenhulst gebouwd (in 1912 was de oude bebouwing gesloopt). De plechtige inzegening vond plaats op 4 oktober 1915.
In medische studieboeken rond 1927 werd de operatie-afdeling tot de modernste ten voorbeeld gesteld in Nederland.
Uit "Rond de Geerlingse Brug", door Jan van Dijk, handelend over de twintiger jaren van de twintigste eeuw (blz 43): "Bij de zogenoemde Judasbrug gekomen, waar het Nachtegaalslaantje begon, werd je geconfronteerd met het lief en leed van de stad. Want het leed kon je aantreffen bij de broeders van St. Joan de Deo, die ook vaak zieken thuis verzorgden. Nog zie ik in het voorportaal 'de mat' staan, een driewieler met een brancard erop gemonteerd, die omkleed was met bruin zeil (...) Die driewieler diende voor het vervoer van zieken, gewonden en overledenen. Ze werd bereden door een agent, een ziekenbroeder of een burger in dienst van het ziekenhuis. Zodra de mat de Clarastraat inzwenkte, liepen wij erachteraan om te zien wie erin lag. Bij ziekenhuis St. Joan de Deo werd de brancard van de driewieler gelicht en zag je meestal wel wie het slachtoffer was. Dat gingen we dan thuis vertellen (...) Wanneer we uit het Lof kwamen, stond er bijna altijd een wandeling op het programma. Was het goed weer, dan maakten we een uitstapje naar het plantsoen, was het weer minder mooi, dan was de markt de eindbestemming. Eerst de Plantsoenroute. Via de Clarastraat en de Papenhulst, die ons weinig vertier te bieden hadden, liepen we naar het Nachtegaalslaantje. Aan de rechterkant daarvan lag de Casinotuin, links waren de HBS en de militaire manege. We staken de Hekellaan over, wandelden rechtdoor en daalden langzaam af tot aan de sloot. Van daaruit zag je een weids panorama over een landschap met grazende koeien. Aan de horizon zag je de kerktorens van St. Michielsgestel en Den Dungen".
Eind 1963 stoppen de broeders met het exploiteren van dit ziekenhuis. Ze leggen zich toe op 'missie-activiteiten' in Afrika en geven de taken over aan de Zusters van de Heilige Carolus Borromeus uit Trier. Op dat moment telde 'Joan de Deo' nog 100 personeelsleden (waaronder 16 religieuzen) en had het ziekenhuis een capaciteit van 110 bedden.
Tijdens het 'bewind' van de broeders zijn 100.000 patiënten verpleegd en klinisch behandeld in Ziekenhuis Joan de Deo; de poliklinieken werden sinds 1945 (tijdens de bezettingsjaren deed dit ziekenhuis dienst als verpleeginrichting voor zieke Duitse militairen, onder de naam 'Isolier-Abteilung "Pro Deo" Reserve kriegslazarett 's Hertogenbosch Holland') door niet minder dan 250.000 patiënten bezocht. Bij hun vertrek uit Den Bosch bleef het pand aan de Papenhulst in bezit van de congregatie, de Carolus-zusters beheerden het ziekenhuis vanaf eind 1963. Op 14 december 1963 nam het Bossche gemeentebestuur officieel afscheid van de Broeders van St.Joan de Deo. De stad Den Bosch gaf als afscheidscadeau 8000 gulden voor een orgel in het juvenaat van de congregatie in Herwaarden. Vanaf 1963 staat het pand bekend als Carolus II. Het pand aan de Papenhulst, dat in eigendom is gebleven bij de Broeders van Barmhartigheid, werd zes jaar later alweer, in 1970 als ziekenhuis gesloten. Het wordt voor 416.000 gulden vertimmerd en sinds januari 1971 is het pand dan in gebruik als woonoord voor 190 buitenlandse arbeiders ("Industrieel Wooncentrum Papenhulst"). Dit werd gecoördineerd door de Stichting Huisvesting Migranten Stadsgewest 's-Hertogenbosch. Tot 1 juli 1976 had deze stichting een huurcontract met de Broeders der Barmhartigheid voor de Paap, daarna hield de Stichting op te bestaan. In dat jaar (1976) wonen er nog slechts 30 buitenlanders in het pand. Op dat moment had de conservenfabriek Jonker Fris (Heusden) een groot gedeelte van het pand echter al in onderhuur. Dat bleek later de hele achterbouw te zijn.